เวลาที่เราพูดถึง การผลิตเสื้อสกรีน หลายคนอาจนึกถึงแค่ การพิมพ์ลายแล้วรีดให้ติดบนผ้า แต่ความจริงคือ โลกของการสกรีนเสื้อ ไม่ใช่แค่นั้นจริง ๆ และมีวิธีการหลากหลายให้เลือก ขึ้นอยู่กับว่า งานต้องการรูปแบบไหน ใช้กับเนื้อผ้าประเภทใด อยากให้ทนทานแค่ไหน หรือแม้แต่ ความรู้สึกตอนสัมผัส แพทเทิร์นบนผ้า ก็สำคัญเหมือนกัน คนที่เพิ่งเริ่มสนใจก็มักจะสงสัยว่า "สกรีนเสื้อมีกี่แบบ" จริง ๆ แล้ว บางคนอาจจะเคยได้ยินคำว่า "สกรีนจม" และ "สกรีนลอย" แต่ไม่รู้ว่ามันต่างกันยังไง วันนี้ ผมจะพาไล่ตั้งแต่พื้นฐาน ครบถ้วนตั้งแต่ขั้นพื้นฐาน เพื่อให้คุณเข้าใจและเลือกวิธีที่เหมาะสมกับงานได้.
(https://i.postimg.cc/cLnmxwCN/11.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
เริ่มจาก คำถามยอดฮิต อันดับแรกเลยว่า "สกรีนเสื้อมีกี่แบบ" เอาจริง ๆ แล้ว ถ้าพูดถึงทุกเทคนิคในยุคนี้ มีจำนวนเยอะมาก แต่ถ้าแบ่งแบบหลัก ๆ ที่นิยมใช้กัน จะประกอบด้วย เทคนิคซิลค์สกรีน, ฮีตทรานเฟอร์ (Heat Transfer), เทคนิคซับลิเมชัน, DTG (Direct to Garment), DTF (Direct to Film), เทคนิคเฟล็กซ์ นอกจากนี้ยังมี เทคนิคย่อยอื่น ๆ เช่น ฟอยล์, ปั๊มนูน, พัฟสกรีน ฯลฯ ซึ่งแต่ละแบบก็มี ลักษณะงาน, ความทนทาน, ต้นทุน และข้อดีข้อเสีย ที่แตกต่างกันไป อย่างเช่น การพิมพ์ซิลค์สกรีนเหมาะสำหรับงานล็อตใหญ่ เพราะราคาต่อชิ้นถูกและสีคงทน แต่มีข้อแม้ว่าต้องทำบล็อกก่อน สำหรับ DTG นั้นจะพิมพ์ลงบนผ้าโดยตรง เหมาะกับงานที่เน้นความละเอียดและปริมาณน้อย เพราะไม่ต้องผ่านขั้นตอนการทำบล็อก สามารถพิมพ์ได้ทันทีจากไฟล์ ส่วน DTF ก็กำลังฮิต เนื่องจากสามารถพิมพ์ลงฟิล์มแล้วรีดบนผ้าได้หลากหลาย สีสดและทนดีมาก
(https://i.postimg.cc/j5sQ41Xs/22.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
ต่อไปคือเรื่องที่หลายคนยังสับสน "สกรีนจม คือ อะไร" สกรีนจมก็คือ วิธีการพิมพ์หรือสกรีนที่ทำให้เนื้อหมึกซึมเข้าไปในเส้นใยผ้า ส่งผลให้เวลาสัมผัสผ้ารู้สึกเรียบ เหมือนไม่มีอะไรพิมพ์อยู่ด้านบน ตัวอย่างเช่น การพิมพ์แบบซับลิเมชันบนผ้าโพลีเอสเตอร์ หรือการสกรีนด้วยหมึกบางชนิด โดยหมึกจะซึมเข้าเนื้อผ้า หลังซักก็ยังคงอยู่ เพราะไม่หลุดลอกได้ง่าย ใส่แล้วรู้สึกสบาย เนื่องจากไม่มีชั้นหมึกหนา ข้อดีคือทนต่อการซักมาก สีคงทน เหมาะกับงานที่เน้นความคงทนในระยะยาว
(https://i.postimg.cc/ZqPx3m67/33.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
ตรงกันข้ามกับแบบสกรีนจม "สกรีนลอย คือ (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)" เทคนิคสกรีนที่ทำให้หมึกหรือลวดลายคงอยู่บนพื้นผิวผ้า ในลักษณะที่มองเห็นความนูนชัดเจน เมื่อสัมผัสจะรู้สึกถึงความสูงต่ำ ตัวอย่างเช่นการใช้หมึกพัฟ (Puff Ink) ซึ่งเมื่ออบแล้วหมึกจะฟูขึ้นมานุ่มนวล หรือการพิมพ์ด้วยเฟล็กซ์ ซึ่งใช้ฟิล์มตัดลายแล้วนำมารีดติดบนเนื้อผ้า ข้อเด่นของสกรีนลอยคือ ลวดลายจะเด่นชัด สีสวยสด พร้อมทั้งทำเอฟเฟกต์พิเศษได้ อย่างความเงา, ความนูน หรือผิวสัมผัสแบบมีเท็กซ์เจอร์ อย่างไรก็ตามข้อเสียคือ หากดูแลไม่เหมาะสมหรือซักแรงเกินไป อาจทำให้หมึกแตกหรือฟิล์มลอกได้ง่ายกว่าแบบสกรีนจม
(https://i.postimg.cc/wBYk7MRR/44.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
การเลือกว่าจะใช้สกรีนจมหรือสกรีนลอย ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของงาน หากอยากให้เสื้อใส่สบาย ลายไม่ทำให้ผิวรู้สึกสะดุด และทนต่อการซักระยะยาว สกรีนจมก็เป็นตัวเลือกที่ดี แต่ถ้าต้องการงานที่โดดเด่น มีลูกเล่น พร้อมโชว์ลายเด่นชัด สกรีนลอยก็น่าสนใจมาก และปัจจุบันยังมีการผสมผสานทั้งคู่ บนเสื้อตัวเดียว เพื่อให้ได้ทั้งความทนทานและความสวยงาม
ในประสบการณ์ของผม ลูกค้าหลายคนที่มาทำเสื้อกับร้านสกรีน มักจะไม่รู้ว่าจริง ๆ แล้วตัวเลือกมันเยอะมาก พอถามว่าสกรีนเสื้อมีกี่แบบ ก็มักจะได้คำตอบกว้าง ๆ โดยไม่รู้รายละเอียดจริง ๆ ซึ่งหากเข้าใจเรื่องนี้ตั้งแต่ต้น ก็จะบอกความต้องการกับร้านได้ตรงขึ้น เช่น ถ้าอยากทำเสื้อทีมฟุตบอลที่ต้องซักบ่อยและไม่อยากให้ลายลอก ก็อาจเลือกสกรีนจมด้วยหมึกที่ซึมเข้าเส้นใย ถ้าอยากทำเสื้อแฟชั่นลายเด่น ก็ใช้เทคนิคสกรีนลอย หรือใช้เฟล็กซ์แบบเงาเพิ่มลูกเล่น
ผมเคยเห็นบางงานที่เป็นเสื้อยืดพรีเมียม ใช้เทคนิคซิลค์สกรีนหมึกน้ำลงบนผ้าฝ้ายจนหมึกซึมเข้าไปในเนื้อผ้า กลายเป็นสกรีนจมที่เนียนมาก ซักแล้วไม่ซีดง่าย ยังคงสวมสบายเพราะผ้ายังระบายลม ในขณะที่งานแฟชั่นสตรีทหลายแบรนด์ก็ชอบใช้หมึกพัฟหรือเฟล็กซ์ เพื่อให้เกิดสกรีนลอยมีมิติ มองหรือสัมผัสแล้วรู้สึกว่าพิเศษกว่าเสื้อพิมพ์ทั่วไป
อีกอย่างที่หลายคนไม่รู้คือ ทั้งสกรีนจมและสกรีนลอยไม่ใช่เทคนิคแบบตายตัว บางทีช่างสกรีนจะปรับสูตรหมึกหรือวิธีพิมพ์ เพื่อให้ได้สกรีนกึ่งจมกึ่งลอย เช่น ใช้หมึกที่ซึมเข้าเนื้อผ้าบางส่วน แต่ยังเหลือชั้นบาง ๆ บนผิวให้เห็นนูนเล็กน้อย ทำให้ได้ทั้งความทนและความรู้สึกพิเศษเวลาสัมผัส
แล้วถ้าเรามองในแง่การใช้งานจริง การรู้ว่าสกรีนเสื้อมีกี่แบบ สามารถช่วยให้ประเมินราคาได้อย่างแม่นยำ เพราะแต่ละเทคนิคมีต้นทุนต่างกัน เช่น ซิลค์สกรีนถ้าผลิตจำนวนมากจะถูกลงมาก ในกรณีทำไม่กี่ตัว DTG หรือ DTF คุ้มกว่าเนื่องจากไม่ต้องทำบล็อก สกรีนลอยบางชนิดต้องใช้ทั้งเครื่องตัดเฟล็กซ์และเครื่องรีดคุณภาพดี เพื่อให้ฟิล์มติดทนและไม่หลุดง่าย สกรีนจมบางประเภทต้องใช้เครื่องอบและหมึกพิเศษซึ่งมีราคาสูง
ในฐานะคนที่ชอบเสื้อสกรีนและเคยทำทั้งเพื่อใส่เองและขาย ผมเห็นว่าความเข้าใจพื้นฐานพวกนี้สำคัญจริง ๆ ถ้าทราบว่าสกรีนจม คือ อะไร
สกรีนลอย คือ อะไร และสกรีนเสื้อมีกี่แบบ จะทำให้สั่งงานได้แม่นตรงตามต้องการ และไม่ผิดหวังเมื่อได้รับของ ยิ่งถ้าเราเจอร้านที่ยินดีอธิบายและให้คำแนะนำแบบตรงไปตรงมา และบอกข้อดีข้อเสียแต่ละเทคนิคอย่างละเอียด เราก็จะได้งานที่ลงตัวทั้งคุณภาพ ความสวย และงบ
จริง ๆ แล้วการเลือกเทคนิคสกรีนก็เหมือนการเลือกวัตถุดิบทำอาหาร ถ้าเราเลือกถูกตั้งแต่แรก ผลลัพธ์ก็จะออกมาดีและใช้งานได้ตรงใจ อย่างเสื้อสกรีนที่ดีไม่ใช่แค่สวยตอนใหม่ ๆ แต่ต้องคงความสวยและความทนไปได้นาน การรู้ความต่างของสกรีนจมกับสกรีนลอยจึงเป็นเหมือนความรู้พื้นฐานที่คนทำเสื้อทุกคนควรมี
ข้อมูลติดต่อร้าน HOSHI KAIZEN
เบอร์โทรศัพท์: 098‑384‑5455
(ช่วงเวลาทำการ: 09:00 – 23:00 น. ทุกวัน)
LINE Official: @ho‑shi
เว็บไซต์ : www.ho-shi.com (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
(สามารถติดต่อเพื่อขอใบเสนอราคา หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ตลอดเวลา)
อีเมล:
[email protected]